انحراف شست پا علل، درمان و پیشگیری

انحراف شست پا یا هالوکس والگوس یکی از مشکلات شایع پا است که باعث می‌شود شست پا به سمت خارج خم شود و باعث درد، التهاب و تغییر شکل کف پا گردد. این مشکل نه تنها جنبه ظاهری دارد، بلکه می‌تواند روی راه رفتن و تعادل فرد نیز تأثیر بگذارد. در این مقاله از مرکز تخصصی پا، شما با علل، روش‌های غیرجراحی و جراحی، مراقبت‌ها و پیشگیری از انحراف شست پا آشنا خواهید شد.

هالوکس والگوس چیست؟

هالوکس والگوس به وضعیتی گفته می‌شود که شست پا به سمت خارج متمایل شده و استخوان کنار شست پا (مفصل متاتارسوفالانژیال) برجسته می‌شود. این وضعیت می‌تواند باعث درد، تورم و سختی در پوشیدن کفش شود.

علل شایع انحراف شست پا

• ژنتیک و وراثت: استعداد خانوادگی برای این مشکل شایع است

• کفش نامناسب: پوشیدن کفش‌های تنگ و پاشنه‌بلند فشار روی شست پا را افزایش می‌دهد

• مشکلات آناتومیک پا: صاف بودن کف پا یا بیش‌فعالی مفاصل

• التهاب مفصل و آرتریت: التهاب مزمن می‌تواند انحراف شست پا را تشدید کند

روش‌های غیرجراحی

در مراحل اولیه یا انحراف شست پا خفیف، روش‌های غیرجراحی می‌توانند درد و پیشرفت مشکل را کنترل کنند:

• استفاده از کفش مناسب و ارتوز طبی: کفش‌های پهن و بدون فشار روی شست پا

• اسپلینت‌ها و محافظ شست پا: نگه‌داشتن شست پا در موقعیت صحیح و کاهش فشار مفصل

• فیزیوتراپی و تمرینات کششی: تقویت عضلات کف پا و بهبود تعادل شست پا

• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAID): کاهش درد و تورم در صورت نیاز

روش‌های غیرجراحی بیشتر کنترل‌کننده درد و جلوگیری از پیشرفت هستند و نمی‌توانند تغییر شکل شدید انحراف شست پا را اصلاح کنند.

روش جراحی انحراف شست پا

در صورت شدت انحراف شست پا یا درد مقاوم، جراحی هالوکس والگوس گزینه مؤثر است. جراحی با هدف بازگرداندن شست به موقعیت طبیعی، کاهش درد و اصلاح برجستگی استخوانی انجام می‌شود.

انواع روش‌های جراحی

• استئوتومی: برش و اصلاح استخوان شست پا برای تصحیح زاویه

• آرتروپلاستی و اصلاح مفصل: برداشتن برجستگی استخوان و بازسازی مفصل

• آرترودز (فیوزینگ مفصل): تثبیت مفصل در زاویه صحیح، مخصوص موارد شدید

• جراحی با تکنیک کم‌تهاجمی (MIS): برش کوچک و اصلاح استخوان با دوران نقاهت کوتاه‌تر

مراحل جراحی

1. مشاوره و بررسی دقیق: اندازه‌گیری زاویه شست پا و وضعیت مفصل

2. بی‌حسی یا بیهوشی: اغلب تحت بی‌حسی موضعی یا عمومی

3. اصلاح استخوان و مفصل: بر اساس شدت انحراف شست پا

4. بخیه و پانسمان: محافظت از شست پا در دوران بهبود

5. فیزیوتراپی پس از جراحی: بازیابی حرکت و جلوگیری از عود

مراقبت‌های پس از جراحی

• استفاده از کفش مخصوص پس از جراحی

• پرهیز از فشار مستقیم روی شست پا

• دنبال کردن برنامه فیزیوتراپی

• مراجعه منظم به پزشک برای بررسی بهبود

پیشگیری از انحراف شست پا

• پوشیدن کفش مناسب و راحت

• انجام تمرینات تقویتی و کششی پا

• کنترل وزن برای کاهش فشار روی شست پا

• مراجعه به متخصص پا در مراحل اولیه برای جلوگیری از پیشرفت انحراف شست پا

جمع‌بندی

انحراف شست پا مشکل شایعی است که می‌تواند هم ظاهر و هم عملکرد پا را تحت تأثیر قرار دهد.
روش‌های غیرجراحی برای کنترل درد و جلوگیری از پیشرفت مناسب هستند، ولی در موارد شدید یا مقاوم، جراحی هالوکس والگوس بهترین گزینه برای اصلاح زاویه شست پا و کاهش درد است. با رعایت سبک زندگی مناسب و مراجعه به متخصص پا می‌توان از بروز مشکلات شدید جلوگیری کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.